Zmiany w Prawie zamówień publicznych są czymś naturalnym. Czy nam się to podoba, czy nie, ustawodawca bardzo często decyduje się na nowelizację przepisów prawa – a regulacje dotyczące zamówień publicznych nie są tu wyjątkiem. To z kolei spore wyzwanie dla zamawiających i wszystkich ubiegających się o zamówienia. W końcu wybór wykonawcy zawsze musi przebiegać według ściśle określonych reguł. Jednak rynek zamówień publicznych to nie tylko wybór wykonawców, ale również realizacja samych umów w sprawie zamówienia publicznego. Tu także konieczne są zmiany, choć oczywiście mają one zupełnie inną naturę, niż nowości legislacyjne. Zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego to przede wszystkim jej waloryzacja. Co warto wiedzieć o ostatnich nowościach z rynku zamówień publicznych?
Najnowsze zmiany w przepisach o zamówieniach publicznych
1 stycznia 2022 roku przyniósł szereg zmian w regulacjach prawnych dotyczących rynku zamówień publicznych. I to nie tylko w samym Prawie zamówień publicznych, ale również w szeregu aktów związanych z tą ustawą. Zmiany w przepisach o zamówieniach publicznych obejmują m.in. takie kwestie, jak zakaz udzielania zamówień firmom objętym sankcjami w związku z trwającą wojną w Ukrainie; wprowadzenie rejestru umów, obejmującego także kontrakty w sprawie realizacji zamówień publicznych; uchylenie upoważnienia dla ministra właściwego do spraw gospodarki do zdefiniowania pozacenowych kryteriów oceny ofert odnoszących się do niektórych rodzajów zamówień. Ponadto 1 stycznia 2022 roku to także podwyższenie wartości „progów unijnych”, które – jak wiadomo – mają decydujący wpływ na sposób prowadzenia postępowania zmierzającego do wyboru wykonawcy.
Nowe rozporządzenia do Prawa zamówień publicznych
Zmiany w przepisach o zamówieniach publicznych to także nowe rozporządzenia wykonawcze do Prawa zamówień publicznych. Rozporządzenia te dotyczą metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym; zakresu informacji zawartych w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach, jego wzoru, sposobu przekazywania oraz sposobu i trybu jego korygowania, oraz zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego.
Rosnące koszty realizacji umów
Należy pamiętać, że poważny wpływ na zamówienia publiczne ma obecna sytuacja gospodarcza. W tym zwłaszcza inflacja oraz rosnące ceny surowców. W związku z tym wykonawcy, którzy podpisywali umowy w sprawie realizacji zamówienia publicznego w innych realiach, teraz muszą mierzyć się ze znacznym wzrostem cen. Sposobem na zaradzenie niekorzystnym skutkom tej sytuacji jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego. 2022 rok przebiega pod znakiem waloryzacji takich kontraktów. Warto więc wiedzieć, jak należy ją przeprowadzić. Jest to wiedza kluczowa obecnie zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców.
Jakie są możliwości zmiany umowy
Zgodnie z Prawem zamówień publicznych zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego – 2022 to rok, w którym ustawodawca miał zmienić przepisy w tym zakresie, jednak, jak dotąd, do niczego takiego nie doszło – zmiany umowy musi przebiegać w jasno określonych ramach. Ich przekroczenie oznacza konieczność przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia.
Do umowy w sprawie zamówienia publicznego zmiany mogą zostać wprowadzone w jednym z czterech przypadków: niezależnie od wartości tej zmiany, o ile została przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia; gdy nowy wykonawca ma zastąpić dotychczasowego wykonawcę; jeżeli dotyczy realizacji przez dotychczasowego wykonawcę dodatkowych dostaw, usług lub robót budowlanych, a w przypadku zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa – usług lub robót budowlanych, których nie uwzględniono w zamówieniu podstawowym, o ile stały się one niezbędne; jeżeli konieczność zmiany umowy spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, o ile zmiana nie modyfikuje ogólnego charakteru umowy, a wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy.
Negocjowanie zmian w umowie w sprawie zamówienia publicznego
Oczywiście każda z okoliczności uprawniających dokonanie zmian w omawianych tu umowach obwarowana jest szeregiem dodatkowych warunków, określających dopuszczalność tej operacji. Nie ma przeszkód – a niekiedy jest to obowiązek – aby zamieścić w samej umowie klauzule waloryzacyjne, precyzujące sposób przeprowadzania zmian. Zawsze jednak proces ten musi przebiegać na podstawie obiektywnych przesłanek. Zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego następuje w formie aneksu do pierwotnego kontraktu. Zawsze więc wymaga zgody obydwu stron, a wcześniej przeprowadzenia stosownych negocjacji. Warto do nich podejść w pełni profesjonalnie, w czym wsparciem może okazać się kancelaria prawna świadcząca usługi w zakresie prawa zamówień publicznych.