Zarówno agresja fizyczna, jak i psychiczne znęcanie się nad osobami najbliższymi w dalszym ciągu pozostają częstym zjawiskiem w polskich rodzinach. Przemoc w domu nie zawsze musi oznaczać awantury lub bicie – z różnych powodów jej ofiary często ukrywają, że są gnębione, natomiast oprawcy nierzadko cieszą się nieposzlakowaną opinią w społeczeństwie. Warto jednak pamiętać, że domowa agresja jest ścigana i powoduje określone skutki prawne, regulowane przez wiele aktów prawodawstwa krajowego i międzynarodowego.
Jakie kary grożą sprawcom przemocy?
Kwestie przeciwdziałania prześladowaniom w rodzinach regulują m.in. Kodeks karny, rozporządzenie Rady ministrów w sprawie wprowadzenia „Niebieskiej karty” czy ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zgodnie z art. 207 k.k., sprawca znęcający się psychicznie lub fizycznie nad swoim najbliższym bądź osobą pozostającą względem niego w stosunku zależności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Warto dodać, że przemoc domowa stosowana w odniesieniu do osoby nieporadnej ze względu na stan psychiczny czy wiek, zagrożona jest karą maksymalną 8 lat więzienia. Agresor może zostać ukarany nawet 10-letnim pozbawieniem wonności w sytuacji, gdy powyższym czynom towarzyszy szczególne okrucieństwo. Jeśli zaś osoba prześladowania w następstwie działań sprawcy targnie się na swoje życie, agresor podlega karze więzienia od 2 do 12 lat.
Kiedy mamy do czynienia z przemocą w domu?
W języku prawa za znęcanie się nad najbliższą osobą uznaje się każde działanie lub zaniechanie, powodujące ofierze cierpienie fizyczne lub moralne. Zjawisko przemocy w domach może więc przybierać formę:
- fizycznej agresji, np. bicia, kopania lub innego zadawania bólu, ale także głodzenia czy wychłodzenia ciała ofiary,
- znęcania psychicznego, a więc: wyszydzania, wyśmiewania, poniżania czy zastraszania.
Czym jest stosunek zależności od sprawcy?
Sytuacja, w której ofiara nie jest w stanie z własnej woli przeciwstawić się działaniom sprawcy i toleruje je, określana jest jako stosunek zależności. Najczęstszą podstawą takiego zachowania jest obawa o pogorszenie swojej sytuacji życiowej lub materialnej w momencie podjęcia odpowiedniej reakcji. Stosunek podległości może mieć charakter prawny lub faktyczny, stwarzając sprawcy domowej agresji możliwość znęcania się nad osobą pokrzywdzoną dzięki posiadanej nad nią przewadze.
Przemoc domowa a przedmiot ochrony
Tworzenie odpowiednich przepisów prawnych, mających na celu ściganie sprawców znęcania się, ich karanie oraz zapobieganie ponownemu stosowaniu przemocy domowej, ma oczywiście na celu ochronę nietykalności cielesnej oraz życia i zdrowia ofiar. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że prawo konstruowane jest w taki sposób, aby chronić również rodzinę, jako podstawową komórkę społeczną, mając na względzie jej wychowawczą oraz opiekuńczą funkcję.
Pomoc prawna dla ofiar przemocy w domu
Osoby, wobec których stosowane są czyny wyczerpujące znamiona znęcania się, często nie wiedzą, jak zareagować ani, w jaki sposób udokumentować przemoc w domu. W takich sytuacjach warto swoje kroki skierować do kancelarii adwokackiej, specjalizującej się w sprawach rodzinnych w celu uzyskania wsparcia oraz wyczerpującej pomocy.