Wybór między separacją a rozwodem bywa niekiedy bardzo trudny. Przy wyborze między tymi dwiema opcjami, należy wziąć pod uwagę kilka przesłanek. Przede wszystkim trzeba wiedzieć też, czym wiążą się oba te pojęcia oraz znać ich skutki prawne.
Separacja jest częściowym oddzieleniem się od małżonka. Nie oznacza definitywnego końca małżeństwa, ale jak nazwa na to wskazuje, odseparowuje nas od niego. Małżeństwo więc nie ustaje, ale małżonkowie nie muszą utrzymywać ze sobą żadnych relacji. Mogą prowadzić osobne życie, co oznacza, że są zwolnieni z obowiązku prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego, ich majątek nie jest już wspólny i nie muszą ze sobą utrzymywać żadnych stosunków.
Jednocześnie małżonkowie nie mają już wspólności majątkowej, co oznacza, że zachowują majątek nabyty po orzeczeniu separacji i może bym zarządzać bez wiedzy drugiego małżonka. Jeśli jeden z małżonków wpadnie w długi, to odpowiada za nie jedynie swoim majątkiem. Separacja może być orzeczona przez sąd również w sytuacji, kiedy nie doszło do trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego, czyli inaczej niż w przypadku rozwodu.
Separacja nie może być orzeczona jeśli:
- w jej skutku miałoby ucierpieć dobro małoletnich dzieci obojga małżonków
- jeśli orzeczenie o separacji nie byłoby zgodne z zasadami współżycia społecznego
Drugi warunek, kiedy nie może być orzeczona separacja dotyczy sytuacji, kiedy np. jeden z małżonków jest chory i wymaga opieki ze strony małżonki.
Jeśli chodzi o separację ze względu na rozkład pożycia małżeńskiego, to nie trzeba udowadniać, że wszystkie więzi zostały zerwane i czy jest to trwałe zerwanie więzi, zarówno emocjonalnych jak i gospodarczych.
Przy separacji sąd orzeka, że:
- między małżonkami powstała rozdzielność majątkowa
- małżonkowie nie mogą po sobie dziedziczyć według dziedziczenia ustawowego
- wzmianka o separacji zostaje wpisana do aktu małżeństwa
- sąd uchyla domniemania, że dziecko urodzone w trakcie separacji jest dzieckiem męża
Sąd przy orzekaniu o separację musi uregulować następujące kwestie:
- ustala winę rozkładu pożycia
- ustala w jaki sposób małżonkowie będą wykonywać władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem
- ustala wysokość alimentów na rzecz wspólnych dziec
Podobnie jak w przypadku rozwodu małżonek ma prawo również do alimentów na siebie, zwłaszcza kiedy istnieją ku temu przesłanki, tj. w wyniku wypadku nie jest zdolny do pracy, jego stopa życiowa jest na niskim poziomie i nie jest w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb.
Małżonek uznany za niewinnego może domagać się alimentów ze względu na złą sytuację życiową.
Separację można znieść na żądanie małżonków
Rozwód jest rozwiązaniem ważnego małżeństwa, które kończy definitywnie małżeństwo.
Rozwód również jest orzekany z winą lub bez winy, ale w przeciwieństwie do separacji niewinny małżonek musi przekładać dowodów winy małżonka. Sąd w trakcie sprawy o rozwód rozdziela majątek obojga małżonków w taki sposób, by wszystkie części wspólne majątku były podzielone na małżonków. Małżonkowie nie mogą po rozwodzie wrócić do siebie, chyba że przez ponowne zawarcie związku małżeńskiego.
Separacja jest zalecana parom, które nie są zdecydowane na całkowite oddzielenie się nie chcą wprowadzać radykalnych zmian. Często nie są też przekonane ani o słuszności separacji ani rozwodu, ale chcą oddzielnie przemyśleć swoją relację. Rozwód jest wskazany w momencie, kiedy jedno z małżonków znęca się nad drugim, a powrót do normalnego stanu rzeczy jest niemożliwy .
Zarówno w sprawie rozwodu jak i separacji najlepiej udać się do radcy prawnego, który uświadomi z czym wiążą się oba te stany i dlaczego warto wybrać jeden z nich, w momencie, kiedy nastąpił rozkład pożycia małżeńskiego.